VKFTA Là Gì? Lưu Ý Khi Áp Dụng FTA Cho Doanh Nghiệp Việt

VKFTA (Vietnam – Korea Free Trade Agreement) là một trong những hiệp định có tác động mạnh mẽ và thiết thực nhất đối với cả xuất khẩu, đầu tư và chuyển giao công nghệ với nhiều doanh nghiệp Việt.

VKFTA không chỉ là hiệp định giảm thuế đơn thuần mà còn là hành lang chiến lược nâng tầm quan hệ thương mại – đầu tư giữa hai quốc gia đang có quan hệ kinh tế cực kỳ gắn bó.

Vậy VKFTA là gì? Hiệp định này mang lại những lợi ích nào? Doanh nghiệp Việt cần lưu ý gì để tận dụng hiệu quả hiệp định này? Bài viết dưới đây, Nghiệp vụ xuất nhập khẩu sẽ phân tích chi tiết và cập nhật những thông tin mới nhất về VKFTA từ góc nhìn pháp lý – thực tiễn.

1. VKFTA là gì? Cơ sở pháp lý và lịch sử ký kết

VKFTA là tên viết tắt của Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Hàn Quốc, được ký ngày 5/5/2015 tại Hà Nội và chính thức có hiệu lực từ 20/12/2015.

Hiệp định này là kết quả sau gần 2 năm đàm phán (từ tháng 8/2012 đến tháng 12/2014), và là hiệp định thương mại tự do song phương đầu tiên mà Việt Nam ký với một đối tác OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế) – thể hiện bước tiến quan trọng trong chiến lược hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

Về cơ sở pháp lý, VKFTA được xây dựng dựa trên luật pháp quốc tế và phù hợp với quy định của WTO. Hiệp định gồm 17 chương và 15 phụ lục, điều chỉnh các nội dung chủ chốt như:

• Mở cửa thị trường hàng hóa và dịch vụ
• Quy tắc xuất xứ
• Biện pháp vệ sinh – kiểm dịch (SPS)
• Hàng rào kỹ thuật trong thương mại (TBT)
• Đầu tư, sở hữu trí tuệ, hợp tác kinh tế…

VKFTA bổ sung và mở rộng thêm nhiều cam kết thương mại vượt trội so với Hiệp định thương mại tự do ASEAN – Hàn Quốc (AKFTA) đã có trước đó. Do đó, VKFTA được xem là bước đi chiến lược của Việt Nam trong tiến trình “song phương hóa” các hiệp định FTA đa phương.

>>>>> Khóa học C/O - Khóa học chứng nhận xuất xứ hàng hóa

2. Những cam kết chính của hai bên trong VKFTA

Về hàng hóa: Cam kết giảm thuế mạnh mẽ

Hàn Quốc cam kết xóa bỏ thuế quan với 95,4% dòng thuế (tương đương 92,4% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam), trong đó nhiều nhóm hàng được ưu đãi sâu:

Thủy sản (tôm, cá ngừ, mực)

• Rau quả nhiệt đới (chuối, thanh long, xoài…)
• Dệt may, giày dép, gỗ và sản phẩm từ gỗ
• Sản phẩm cơ khí, điện tử…

Việt Nam cũng cam kết xóa bỏ 89,9% dòng thuế, tương ứng 85,6% giá trị nhập khẩu từ Hàn Quốc, cho các mặt hàng:

• Linh kiện điện tử, máy móc
• Ô tô dưới 3000cc (lộ trình 10 năm)
• Hóa chất, nhựa nguyên liệu

>> Xem thêm: GIẤY CHỨNG NHẬN XUẤT XỨ HÀNG HÓA - Certificate of Origin(C/O)

Như vậy, VKFTA không chỉ thúc đẩy thương mại song phương mà còn tạo điều kiện hình thành chuỗi cung ứng nội khối, nhất là trong ngành điện tử và dệt may.

Về dịch vụ – đầu tư: Mở cửa sâu hơn

So với AKFTA, VKFTA có cam kết mở cửa cao hơn trong các ngành dịch vụ như:

• Xây dựng
• Vận tải biển
• Kinh doanh bán buôn, bán lẻ
• Dịch vụ môi trường, giáo dục, tài chính

Đặc biệt, Hàn Quốc cam kết khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực công nghiệp phụ trợ, nông nghiệp công nghệ cao, đào tạo nhân lực và R&D.

3. Tác động thực tế của VKFTA đến kinh tế Việt Nam

Xuất khẩu tăng trưởng rõ rệt

Kể từ khi VKFTA có hiệu lực, xuất khẩu của Việt Nam sang Hàn Quốc tăng trưởng mạnh, đặc biệt ở các nhóm hàng:

Thủy sản: tôm, mực, cá ngừ… Hàn Quốc trở thành thị trường tiêu thụ tôm lớn thứ 2 của Việt Nam sau Nhật Bản.

Dệt may: nhờ quy tắc xuất xứ linh hoạt hơn CPTPP, VKFTA giúp gia tăng đơn hàng từ Hàn Quốc.

Rau quả tươi: như chuối, xoài, thanh long… được Hàn Quốc cấp phép nhập khẩu dễ hơn sau các thỏa thuận SPS.

Theo Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu sang Hàn Quốc đạt hơn 24 tỷ USD năm 2023, tăng gần gấp đôi so với năm 2015 (12,5 tỷ USD).

Đầu tư Hàn Quốc vào Việt Nam tăng mạnh

Hàn Quốc hiện là nhà đầu tư FDI số 1 tại Việt Nam, với tổng vốn đăng ký lũy kế đến 2024 đạt trên 87 tỷ USD, chiếm gần 20% tổng FDI vào Việt Nam. Các tập đoàn lớn như:

Samsung (Bắc Ninh, Thái Nguyên, TP.HCM)

LG (Hải Phòng)

Hyosung, Lotte, CJ… đều mở rộng sản xuất tại Việt Nam sau VKFTA.

Hiệp định này giúp tăng tính ổn định và minh bạch pháp lý trong đầu tư, tạo lòng tin dài hạn cho doanh nghiệp Hàn.

4. Doanh nghiệp Việt cần làm gì để tận dụng VKFTA hiệu quả?

Hiểu rõ quy tắc xuất xứ

VKFTA yêu cầu hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam phải đáp ứng đầy đủ quy tắc xuất xứ mới được hưởng ưu đãi thuế quan. Có hai phương pháp phổ biến:

• WO (Wholly Obtained) – xuất xứ thuần túy: như rau, trái cây, cá đánh bắt nội địa.
• CTC (Change in Tariff Classification) – chuyển đổi mã HS khi gia công.

Doanh nghiệp cần:

• Đăng ký hồ sơ tại VCCI hoặc các cơ quan có thẩm quyền để xin Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O Form VK).
• Bảo lưu hồ sơ chứng minh nguồn gốc nguyên liệu, quá trình sản xuất.

Đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật – vệ sinh dịch tễ

Nhiều mặt hàng, nhất là nông sản và thực phẩm, phải đáp ứng tiêu chuẩn SPS/TBT của Hàn Quốc. Doanh nghiệp nên:

• Tham khảo Danh mục hàng hóa và quy chuẩn SPS do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn công bố.
• Thực hiện kiểm nghiệm, đăng ký mã số vùng trồng/xưởng đóng gói theo yêu cầu Hàn Quốc.

>> Xem thêm: 

• Thuật ngữ tiêu chí xuất xứ trên C/O
• Phân Biệt RVC, CTH, CTSH Trong Quy Tắc Xuất Xứ

5. Một số ví dụ thực tế về tận dụng VKFTA của doanh nghiệp Việt

Công ty CP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú

Tận dụng VKFTA để xuất khẩu tôm đông lạnh sang Hàn Quốc với mức thuế 0%.

Đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc và được cấp mã số cơ sở nuôi, đóng gói theo tiêu chuẩn SPS Hàn.

Tập đoàn Vinamit

Được cấp phép xuất khẩu chuối sấy và trái cây khô sang Hàn nhờ áp dụng đúng quy tắc xuất xứ.

Chủ động tham gia các hội chợ thương mại Hàn Quốc để tìm kiếm đối tác.

DN may mặc TNG (Thái Nguyên)

Nhờ ưu đãi thuế từ VKFTA, TNG ký kết nhiều đơn hàng gia công và ODM cho các thương hiệu Hàn Quốc.

Ứng dụng phần mềm truy xuất nguồn gốc vải để chứng minh xuất xứ.

6. Những lưu ý pháp lý và rào cản cần vượt qua

Mặc dù VKFTA mang lại nhiều lợi ích, nhưng để tận dụng hiệu quả, doanh nghiệp cần lưu ý:

• Thời hạn ưu đãi thuế có thể theo lộ trình, một số mặt hàng chỉ được giảm thuế sau 5–10 năm.
• Quy trình cấp C/O phức tạp nếu doanh nghiệp không có hệ thống kiểm soát chất lượng.
• Hàn Quốc kiểm tra hàng hóa rất kỹ, kể cả kiểm dịch thực vật, hàm lượng hóa chất, bao bì nhãn mác.

Theo Thông tư số 40/2015/TT-BCT và các cập nhật mới, doanh nghiệp vi phạm về xuất xứ hoặc gian lận thương mại trong khuôn khổ FTA sẽ bị xử phạt nặng, thậm chí cấm xuất khẩu sang Hàn.

7. Triển vọng tương lai: VKFTA trong bối cảnh chuỗi cung ứng mới

Trong bối cảnh thế giới tái cấu trúc chuỗi cung ứng sau đại dịch và căng thẳng địa chính trị, VKFTA trở thành công cụ quan trọng giúp Việt Nam giữ vai trò “mắt xích” trong chuỗi sản xuất khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Ngoài ra, hai nước đang thảo luận mở rộng VKFTA theo hướng tăng cường hợp tác số, năng lượng xanh và chuyển đổi số doanh nghiệp. Đây sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận vốn, công nghệ và thị trường.

VKFTA không đơn thuần là một hiệp định giảm thuế, mà là một cấu trúc hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Hàn Quốc, từ thương mại, đầu tư đến chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực.

Tuy nhiên, để tận dụng được VKFTA, doanh nghiệp Việt không thể “ngồi chờ hưởng lợi”, mà cần hiểu rõ quy tắc pháp lý, cải tiến quy trình sản xuất, đầu tư vào chất lượng và minh bạch trong quản lý chuỗi cung ứng.

Chính phủ, các hiệp hội ngành hàng, và các trung tâm hỗ trợ xuất khẩu cũng cần đóng vai trò đồng hành, để VKFTA thật sự trở thành “bệ phóng” cho doanh nghiệp Việt trong cuộc đua toàn cầu hóa.

Bài viết trên đây Xuất nhập khẩu Lê Ánh đã giúp bạn nắm rõ về Hồ sơ xuất khẩu chính ngạch cần chuẩn bị những gì? Những lưu ý quan trọng khi chuẩn bị hồ sơ. Hy vọng bài viết trên đã giúp ích cho công việc của bạn, nếu có thắc mắc gì thêm hãy để lại bình luận bên dưới để được hỗ trợ nhanh nhất.

Xuất nhập khẩu Lê Ánh – Địa chỉ đào tạo xuất nhập khẩu thực tế số 1 Việt Nam. Chúng tôi đã tổ chức thành công các khóa học xuất nhập khẩu tại TPHCM & Hà Nội, khóa học logistics cơ bản - chuyên sâu, khóa học thanh toán quốc tế, khóa học khai báo hải quan điện tử chuyên sâu, Khóa học mua hàng quốc tế, khóa học sales xuất khẩu chuyên sâu, khóa học chứng nhận xuất xứ hàng hóa CO hay khóa học báo cáo quyết toán hải quan, Khóa Học Khởi Nghiệp Kinh Doanh Xuất Nhập Khẩu... và hỗ trợ việc làm cho hàng nghìn học viên, mang đến cơ hội làm việc trong ngành logistics và xuất nhập khẩu đến với đông đảo học viên trên cả nước.

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu online/ offline: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM