Cán Cân Xuất Nhập Khẩu Là Gì? Cách Tính Và Ý Nghĩa

Cán cân xuất nhập khẩu là gì? Nó có ý nghĩa gì trong nền kinh tế của mỗi quốc gia? Hãy cùng Nghiệp Vụ Xuất Nhập Khẩu theo dõi bài viết dưới đây và tìm câu trả lời cho mình nhé.

1. Khái niệm cán cân xuất nhập khẩu là gì?

Cán cân xuất nhập khẩu được hiểu đơn giản là bảng đối chiếu giữa tổng giá trị xuất khẩu và tổng giá trị nhập khẩu của một quốc gia trong một giai đoạn nhất định. Cán cân xuất nhập khẩu còn được biết đến với cái tên khác là cán cân ngoại thương.

2. Vai trò của cán cân xuất nhập khẩu là gì?

Đối với xuất khẩu:

• Cán cân xuất nhập khẩu được coi là một yếu tố để kích thích sự tăng trưởng của nền kinh tế, cải thiện, nâng cao đời sống của nhân dân, làm tăng hàng hóa tiêu dùng trong nước.
• Tình hình xuất khẩu (XK) giúp thay đổi cơ cấu kinh tế, theo đó giúp phát triển và làm bàn đạp cho các ngành kinh tế khác có liên quan.
• Xuất khẩu hàng hóa giúp thu được nguồn vốn chủ yếu, nguồn vốn này sẽ dùng để đầu tư và trở thành nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu các mặt hàng cần thiết khác.

Đối với nhập khẩu:

• Nhập khẩu hàng hóa là nhân tố thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa diễn ra nhanh hơn, giúp bổ sung nguyên nhiên liệu, sản phẩm, hàng hóa cho người tiêu dùng nội địa, đáp ứng đủ các nhu cầu của thị trường.
• Nhập khẩu còn giúp làm thông suốt nền kinh tế của một quốc gia, giúp quốc gia đó phát huy được thế mạnh của mình.
• Bên cạnh đó, nhập khẩu hàng hóa còn giúp phá bỏ sự độc quyền của sản phẩm hàng hóa, từ đó loại bỏ được nền kinh tế đóng.

3. Cán cân xuất nhập khẩu bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nào?

- Thứ nhất là yếu tố xuất khẩu

- Thứ hai là tình hình nhập khẩu

- Thứ ba là tỷ giá hối đoái

Đây là ba yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu, nếu một trong ba yếu tố này thay đổi sẽ làm ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu của cả quốc gia đó.

4. Cách tính cán cân xuất nhập khẩu

4.1. Công thức tính cán cân xuất nhập khẩu

Cán cân xuất nhập khẩu được tính bằng hiệu của giá trị hàng xuất khẩu trừ cho giá trị hàng nhập khẩu. Trong đó:

- Giá trị hàng xuất khẩu là tổng giá trị hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ đã được bán ra nước ngoài.

- Giá trị hàng nhập khẩu là tổng giá trị hàng hoá, sản phẩm, dịch vụ được nhập từ nước ngoài về để kinh doanh, buôn bán, thu lợi nhuận.

• Nếu tổng giá trị xuất khẩu > Tổng giá trị nhập khẩu ⇒ Xuất siêu
• Nếu tổng giá trị nhập khẩu > Tổng giá trị xuất khẩu ⇒ Nhập siêu

Đặc biệt, khi ta lấy các giá trị xuất khẩu trừ đi giá trị nhập khẩu sẽ cho ra kết quả nền kinh tế của vùng hay quốc gia đó.

Nếu mức chênh lệch lớn hơn 0 thì cán cân xuất nhập khẩu sẽ thặng dư, nếu thấp hơn 0 thì bị thâm hụt.

4.2. Đơn vị cán cân xuất nhập khẩu

Đơn vị cán cân xuất nhập khẩu thường được dùng là tỉ USD, tỉ VND,...

4.3. Cách vẽ biểu đồ cán cân xuất nhập khẩu

5. Nhận xét về cán cân xuất nhập khẩu

Ta có bảng Tổng giá trị xuất - nhập khẩu và cán cân xuất nhập khẩu của 5 nước Trung Quốc, Hoa Kỳ, CHLB Đức, Nhật Bản và Anh như trên. Dựa vào bảng trên ta có thể rút ra những nhận xét sau:

Cán cân xuất nhập khẩu = Giá trị xuất khẩu - Giá trị nhập khẩu

• Cán cân xuất nhâp khẩu âm ⇒ XK < NK ⇒ Nhập siêu
• Cán cân XNK dương ⇒ XK > NK ⇒ Xuất siêu

Tổng giá trị XNK = Giá trị XK + Giá trị NK

6. Cán cân xuất nhập khẩu của Việt Nam

Năm 2020, trong bối cảnh kinh tế thế giới không mấy thuận lợi cho việc phát triển thương mại quốc tế như xung đột thương mại Mỹ - Trung, dịch Covid - 19,... đã khiến cho nền kinh tế của hầu hết các quốc gia trên thế giới gặp khó khăn, thử thách, Việt Nam cũng nằm trong số đó.

Hơn nữa năm 2020 lại là năm cuối cùng nước ta thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2016 - 2020). Do đó Việt Nam cần phải nỗ lực rất nhiều để hoàn thành mục tiêu đã được đặt ra. Với sự thông minh, khéo léo, tỉnh táo và hết sức kiên quyết, Chính phủ ta đã đặt ra mục tiêu “vừa phòng chống dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế - xã hội” và không ngừng cố gắng thực hiện theo.

Kết quả đạt được cho thấy trong năm 2020, Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng xuất khẩu khả quan. Cán cân xuất nhập khẩu hàng hóa trong năm 2020 được ước tính xuất siêu 19,1 tỉ USD, đây là giá trị xuất siêu lớn nhất từ trước đến nay.

Năm 2021 cũng là một năm đầy khó khăn đối với nền kinh tế nước ta do tiếp tục chịu ảnh hưởng của dịch Covid - 19. Các hoạt động kinh tế, trong đó XNK hàng hóa đã chịu ảnh hưởng khá nghiêm trọng, làm thay đổi xu hướng sử dụng hàng hóa của nhiều quốc gia trên thế giới, ưu tiên hàng nội địa.

Mức tăng trưởng GDP ở các quý đầu năm giảm mạnh, quý III lần đầu ghi nhận con số âm. Tuy nhiên, nhìn tổng quát cả năm 2021 thì vẫn có những điểm sáng nổi bật, trong số đó không thể không nhắc đến hoạt động xuất nhập khẩu.

Tính chung cả năm 2021 tổng kim ngạch XNK hàng hóa đạt đến 668,54 tỉ USD, tăng 22,6 % so với năm 2020, trong đó XK tăng 19%, nhập khẩu tăng 26,5 %.

Năm 2022, bước qua thời kỳ bị ảnh hưởng trực tiếp của Covid - 19, Việt Nam đã thực hiện nhiều chính sách nhằm khôi phục lại nền kinh tế. Trải qua nhiều khó khăn, thử thách XNK hàng hóa của Việt Nam đã từng bước phát triển và góp phần không nhỏ đưa nền kinh tế quốc gia tăng trưởng mạnh mẽ.

Trong những tháng đầu năm, cán cân XNK hàng hóa liên tục rơi vào tình trạng thâm hụt hoặc thặng dư rất thấp. Tuy nhiên, kể từ tháng 7 trở đi, cán cân XNK đã có sự thay đổi, thặng dư ngày càng tăng. Nhìn tổng quan 10 tháng năm 2022, tổng kim ngạch XNK hàng hóa ước tính đạt 616,24 tỉ USD, tăng 14,2 % so với cùng kỳ năm trước, trong đó NK tăng 12,2% còn XK tăng 15,9%.

Cán cân XNK hàng hóa tiếp tục duy trì xuất siêu đã góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, ổn định các chỉ số kinh tế vĩ mô khác và ổn định tỷ giá của nền kinh tế.

Tham khảo thêm:

Trên đây là tất tần tật thông tin liên quan đến cán cân xuất nhập khẩu mà Nghiệp Vụ Xuất Nhập Khẩu muốn chia sẻ đến các bạn. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!

Xuất nhập khẩu Lê Ánh – Địa chỉ đào tạo xuất nhập khẩu thực tế số 1 Việt Nam. Chúng tôi đã tổ chức thành công các khóa học xuất nhập khẩu tại TPHCM & Hà Nội, khóa học logistics cơ bản - chuyên sâu, khóa học khai báo hải quan chuyên sâu, khóa học purchasing, khóa học sale xuất khẩu chuyên sâu, khóa học báo cáo quyết toán hải quan... và hỗ trợ việc làm cho hàng nghìn học viên, mang đến cơ hội làm việc trong ngành logistics và xuất nhập khẩu đến với đông đảo học viên trên cả nước

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu online/ offline: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM